Videolar

https://www.youtube.com/watch?v=5snHUB0KI84

https://www.youtube.com/watch?v=zg0HApCius4

Etkinlikler

Yazarlar

Gençsin, Bazen Kaybolursun

En son ne zaman kayboldunuz? Dert etmeyin, insanız sonuçta. Hepimiz hayatımızın birkaç uğrağında kayboluruz ve bir şeylerin bizi gelip almasını bekleriz; belki beyaz atlı bir prens, belki bir merhaba, belki de bir devrim kim bilir. Ama her ne olursa olsun kesin olan bir şey var: Gençken kaybolmanın tadı başkadır.

Felsefe

Tüm Küçük Şeyler

Epikuros’a göre değersiz bir evrende yaşamak varoluşsal sancılarımızı, hatta gündelik stresimizi hafifletmeli mi? Belki de akıl, zaman ve mekânın uçsuz bucaksızlığını sindirmeye çabalarken bir noktada öyle allak bullak olur ki sarhoşmuşçasına gevezeliğe başlar.

Hayırseverliğe Reddiye

Yapmamız gereken bireysel bir 'hayırseverlik kültürü' yaratmak değil, kapitalizmin kurumsal yağma mekanizmasına meydan okumaktır. Peter Singer’ın örneğiyle söylersek, sermaye zaten “boğulan yabancılar” yaratır.

Aşk, Hikâyeler Yaratmaktır

“Seni seviyorum” demek, örtülü bir şekilde “Seni hep seveceğim” demektir. Aşk asla aynı kalmaz, ama aşk, hikâyelere yol açar. Her aşk bir hikâyeye dönüşmek zorundadır.

Frankfurt Okulu Marx, Nietzsche ve Freud’dan Nasıl Yararlandı?

Bloch, Horkheimer, Benjamin, Adorno; Nietzsche'nin 20. yüzyıl sol kuramcıları üzerinde muazzam bir etkisi vardı. Nietzsche niçin ilgilerini çekmişti?

Cephede Bir Filozof

Defterler’de şöyle yazıyordu Wittgenstein: “Dün üzerime ateş açıldı. Dağıldım! Ölümden korktum! Şimdi öylesine güçlü bir yaşama isteği duyuyorum ki!... İşte “günah” tam da budur: anlamsız bir yaşam, yaşama dair yanlış bir bakış.”

Instagram’da Neden Bu Kadar Az Hume Paylaşıyoruz?

İyi hayat nedir? Hume’un Kant gibi buyrukları hiç olmadı. Çalışmalar yaptı, yazdı ama ayrıca bilardo oynadı ve misafirlerinin günler sonra bile konuştuğu kelle çorbaları pişirdi.

Hayatı Değerli Kılan…

Tüm tomurcuklarınızla ve “tuhaflıklarınızla” yaşama Spinozacı bir davet. Dün aramızdan ayrılan Helen De Cruz’un değerli anısına saygıyla.

Siyaset

Zihnini Cehennemde Tut

Gillian Rose’a göre felsefenin görevi, kapitalizmi ayakta tutan ve adaletsizliği yücelten mitlerle ve kör noktalarla yüzleşmekti. Sonuç, her türlü politik dogmaya düşman bir Marksizm oldu.

Sağ Neden Demokrasiden Nefret Eder?

Sağ siyaset, Fransız Devrimi esnasında nasıl monarşiyi ve geleneksel hiyerarşileri savunarak yola çıktıysa, tarihi boyunca köklerinden hiç sapmamıştır. Schumpeter’a göre demokrasi, elitlerin halkı yönetme hakkı için seçimler aracılığıyla birbirleriyle rekabet ettiği yönetim biçimidir.

Hasan Ali Yücel Klasikleri

Hümanizm bilmem kaç bin yıllık amentüsünü yitirdiğinde, yazı dışında yeni bir dostluğu nasıl kuracağız?

Muktedirin “Çatlak Ses” Korkusu

Her türlü çatlak sesin, barajın arkasında birikmiş halkın gürleyen sesine karışarak barajı yıkmaya katkı sunacağının gayet farkındadır muktedir.

İsrail ve Soykırımcı Müstehcenlik

Medya haklıydı, Gazze’nin yıkımını televizyonda yayımlanan ilk soykırımdı. “Adalet sadece uygulanmakla kalmamalı, görünür de olmalı” sloganı böylece tersine çevrilmiştir: Kötülük sadece yapılmakla kalmamalı, olduğu gibi, saf kötülük olarak görünmelidir de.

Bilim

Satranç ve Uyuşturucu Satıcıları Bize Manipülasyon Hakkında Ne Öğretebilir?

Aslında her sosyal etkileşim bir satranç oyunudur; birinin ne düşündüğünü ya da ne yapacağını anlamak için kafasının içine girmeye çalışırsınız. Bu, ilişkilerin felaketi ve pek çok çatışmanın kaynağıdır.

Belleğe Dair Bilmeniz Gereken Hemen Her Şey

Bellek nedir? Epizodik ve semantik bellek ne anlama gelir? Günün birinde belleğimizi ve bilincimizi sabit disklere aktararak ölümsüzlüğe kavuşmak mümkün mü? Amerikalı nörobilimci Larry R. Squire açıklıyor.

Sisifos Uzayda

Sonsuza dek taşını yuvarlayan Sisifos bile evsizlikte bir yuva kurmanın bir yolunu bulmuştur. Bizler, galaksilerle aynı elementlerden ibaret birer yıldız tozuyuz, ama yine de onlardan sürgün edilmiş gibi hissediyoruz.

ChatGPT’nin Sahte Vaatleri

Dilde doğru açıklamalar karmaşıktır ve sadece büyük verilerin içine gömülerek öğrenilmeleri mümkün değildir… ChatGPT kötülüğün sıradanlığı gibi bir şey sergiliyor: intihal, ilgisizlik ve geçiştirme.

Sicim Teorisi

Sicim teorisi gerçekliğin derin yasalarını mı açığa çıkarıyor? Yoksa karşıtlarının iddia ettiği gibi, bir nesil fizikçiyi yoldan çıkaran matematiksel bir yanılsama mı?

Medya

Tarih

Sağ Neden Demokrasiden Nefret Eder?

Sağ siyaset, Fransız Devrimi esnasında nasıl monarşiyi ve geleneksel hiyerarşileri savunarak yola çıktıysa, tarihi boyunca köklerinden hiç sapmamıştır. Schumpeter’a göre demokrasi, elitlerin halkı yönetme hakkı için seçimler aracılığıyla birbirleriyle rekabet ettiği yönetim biçimidir.

Hamlet Davası

Şekspir, Muhsin Ertuğrul, Halide Edip, Peyami Safa; ülkenin bir zamanlarki kültür sanat ikliminden bir acayip hikâye. Bana kalırsa, işte bütün mesele bu.

Simone Weil Kimdi?

Weil 1936'da savaşmak için İspanya'ya gittiğinde, yoldaşları zamanlarının çoğunu, içlerinden birini öldürmesin diye onu silahlardan uzak tutmaya çalışarak geçirdi.

Gündelik Hayatta Devrim

1980’lerde sol aktivizm neredeyse tamamen şiddet içermeyen bir hal aldı. Tüm bu sesli yeraltı hareketleri nihayetinde metalaştırıldı, parti siyasetinden ve işçi hareketinden büyük ölçüde kopuk hale geldi. Radikal bir şekilde idealist, ancak silahsızlandırılmış ve bölünmüş…

Tarihsel Mirasın Reddi

MÖ 2. yüzyılda İspanya’daki Kartagena gümüş madenlerinde çalışanların sayısı 40 bini buluyordu. Bugün madencilerin her sabah ocağa inerken hissettiği ürperti ve sıranın ne zaman kendilerine geleceğine dair yanıtı olmayan korkunç soruların nedeni bu geçmişte yatar.

Hippiler ve Halide Edip

İstanbul'u Katmandu yolunun durağı haline getiren Hippilerin Halide Edip Adıvar heykelini temizlediklerini aktaran gazete haberine bir başlık atılır: "Kendileri pis, fakat vicdanları temiz."

Sanat

Gençsin, Bazen Kaybolursun

En son ne zaman kayboldunuz? Dert etmeyin, insanız sonuçta. Hepimiz hayatımızın birkaç uğrağında kayboluruz ve bir şeylerin bizi gelip almasını bekleriz; belki beyaz atlı bir prens, belki bir merhaba, belki de bir devrim kim bilir. Ama her ne olursa olsun kesin olan bir şey var: Gençken kaybolmanın tadı başkadır.

“İnsanım, seni sana söylemek istiyorum.”

Cumartesi Anneleri’ne, sufle’ye, topik’e, Azra Erhat’a veya “kör noktaya itilmiş olanı gün ışığına çıkarmaya” dair, çünkü “hatırlamak çoğu kez acıdır…”

Devrimci Rus Sanatı Kaba Bir Propaganda mıydı?

Jones: “Lenin'in devrimini pembe gözlüklerle ‘iyi bir şey’ olarak, sadece ‘kötü’ Stalin her şeyi mahvettiği için yanlış giden ‘ütopik’ bir rüya olarak görmek, peri masallarına inanmaktır.” Attard: “Sakin ol tatlım, onlar sadece resim.”

Yürüyorum, Öyleyse Düşünüyorum

Yazmak ve yürümek bir ve aynı şeylerdir. Çünkü şiir, şairin bir ayağını diğerinin önüne attığı anda doğar. Serres bizi, düşüncenin ortaya çıkışının başlangıcı olan bu temel ritmi, içsel bir şarkı olarak dinlemeye davet ediyor.

Floransalı Ressam ve Heykeltıraş Leonardo da Vinci’nin Yaşamı

Leonardo'nun sanat anlayışı nedeniyle birçok projeye başladığı ama hiçbirini bitiremediği, kafasının tasarladığı eserlerin sanatsal yetkinliğe elinin yetmeyeceğini düşündüğü açıktır, zira o kadar ince, harikulade ve zor problemler tasarlamıştır ki, son derece becerikli olsalar da elleri aciz kalacaktır.

Sinemada Diyalektiğin Direnişi

Dünyayı anlamanın yolu kaçınılmaz bir şekilde onu değiştirmekten geçer. Vertov’un çağrısı bu şekilde gerçek anlamına kavuşur. Dünya temsil edilmeyi değil değiştirilmeyi beklemektedir, onu değiştirmenin yegâne yöntemi ise diyalektiktir.

Monografi

Marx ve Modern Mikroekonomi

Keynes, Kapital'den şöyle bahsediyordu: "Yalnızca bilimsel olarak hatalı değil, aynı zamanda modern dünyayla ilgisi veya uygulanabilirliği olmayan, modası geçmiş bir ekonomi el kitabı".

Amerika’da Hiperpolitika

Andrew Jackson'ın 1828'de ilk kez doğrudan başkanlık seçimi ile göreve gelmesinden bu yana Amerikan siyasetine sıradan insana hitabet ve plütokrasinin bir bileşimi damgasını vurdu.

Marksizm, Tarih ve Sınıf

Thompson'ın dinamik ve öznel sınıf teorisi, birçok Marksist düşünce akımının ruhani öncüsü olarak hizmet etmiştir.

Geçiş Döneminde Devlet

Mesele, yasallık uğruna yasallık değil, düşmanını yasal zemini terk etmeye zorlamak için yasal zeminde mücadele etmektir.

Bilmeye Cesaret Et!

Mademki özgürce düşünmeye kararlıyız, bizden evvel başkalarının vardığı gibi, belki de bize çok büyük acı verebilecek sonuçlara varma riskini de göze almalıyız.